Man met vest die brandhout draagt

Alles wat je moet weten over hout

Meer weten over hout en houtstook? Hout is een van de oudste energiebronnen die door mensen worden gebruikt. Hout is cultuur en wetenschap. Het levert een prima bijdrage aan echte warmte en gezelligheid in huis. Bovendien is er voor je huis geen enkele warmtebron die zoveel zekerheid biedt. Wij beantwoorden je vragen op het gebied van hout en houtstook!

Welke houtsoort is het meest geschikt voor houtstook?

De ene houtsoort geeft in de haard meer warmte af dan de andere. Hun eigenschappen en soortelijk gewicht verschillen sterk en de warmteafgifte bij verbranding daardoor ook. Als je bijvoorbeeld een blok beukenhout in de houtkachel of haard legt, krijg je 50% meer warmte dan bij een blok grenen van hetzelfde formaat. Hoe zwaarder het hout, hoe meer warmte het afgeeft als het volume gelijk is. Maar bij een gelijk gewicht zal de warmteafgifte voor elke houtsoort hetzelfde zijn.

Volgens het Noorse instituut voor bio-economie (NIBIO) zal hulst het meest wegen en het best branden, gevolgd door taxus, beuken, eiken, essen en lijsterbes. Aan het andere uiteinde zien we linde, waterwilg, espen en grenen.

Als je zelf gaat hakken, kun je dat het beste doen als de stam het droogst is, dat wil zeggen voordat de blaadjes weer aan de bomen komen in april/mei.

Wanneer moet ik houthakken?

Als je zelf gaat hakken, kun je dat het beste doen als de stam het droogst is, dat wil zeggen voordat de blaadjes weer aan de bomen komen in april/mei. Het voorjaar zorgt ook voor drogere lucht, waardoor het hout beter droogt. Zaag het hout in kortere stukken en kloof die zo snel mogelijk om het drogen optimaal te laten verlopen. Vers hout is bovendien ook makkelijker te kloven.

Man die hout neemt om in de open haard te zetten

Welke houtsoort is het populairst om mee te stoken?

In Noorwegen, Zweden en Finland is berkenhout een van de meest voorkomende houtsoorten en is het daarom een logische en populaire keuze om mee te stoken. Bij berkenhout zijn het soortelijk gewicht en de energie-inhoud relatief hoog en het hout geeft veel warmte af. Maar als je naar het Verenigd Koninkrijk en de VS kijkt, zie je dat ze daar vooral eikenhout gebruiken en in Duitsland vooral beuken. Het draait allemaal om beschikbaarheid en energie-inhoud.

Maar als je zelf bomen kapt, gebruik je natuurlijk het hout dat je hebt.

Hoeveel bespaar ik door zelf te hakken?

Hoeveel geld je bespaart, is afhankelijk van het type hout waarmee je stookt, de hoeveelheid die je koopt, vraag en aanbod en het rendement van de houtkachel. Als je een oude houtkachel of haard hebt die niet schoon brandt, benut je niet meer dan 50% van het hout voor warmte. Onze haarden en houtkachels branden schoon en beschikken over verbrandingstechnologie die - als je op de juiste manier stookt - een rendement van meer dan 80% oplevert. Oftewel: je haalt dan uit ieder houtblok een maximale hoeveelheid warmte.

Besparingen door zelf gehakt hout

Als je ook nog eens je eigen hout kunt hakken, wordt de berekening natuurlijk nóg voordeliger. Bovendien krijg je, als je met een motorzaag en een bijl (en niet te vergeten een thermoskan met sterke koffie en wat energierijk eten in de rugzak) het bos in gaat om hout te hakken voor het volgende stookseizoen, ook nog eens veel beweging en frisse lucht. Lekker gezond. En dan hebben we nog niet eens over de beloning die je staat te wachten als het weer donker en koud begint te worden en als je weer kunt gaan stoken. Hout stoken dat je zelf geproduceerd hebt... Beter wordt het niet!

Je kunt als man wel moeilijk doen over de prijs voor het diner bij een vormsel, niet op tijd nieuwe tuinmeubelen regelen en gaan klussen in plaats van een lekkere zonvakantie, maar je gezin laten bevriezen kan echt niet.

Uit het boek “De man en het hout” van Lars Mytting.

Zo kun je ook aan hout komen:

Misschien ken je iemand die een eigen stuk bos heeft waar een beetje moet worden gekapt of uitgedund? Of misschien kun je via lokale sites wel ergens hout gratis ophalen. Hetzelfde geldt voor bedrijven die hout kappen. Als de klant zelf het hout niet wil, wordt het vaak weggegeven en kun je het gewoon ophalen met een aanhanger!

Hout opslaan en laten drogen doe je als volgt:

Vers hout kun je opslaan onder een afdak of in een houtschuur om het te beschermen tegen de regen. Als dat niet kan, kun je de bovenkant van de stapel afdekken. Je hoeft niet de hele stapel af te dekken. Er kan dan namelijk geen lucht doorheen en daardoor droogt het langzamer, terwijl het hout bovendien kan gaan schimmelen en rotten. Stapel het hout ook op een kleine verhoging. De blokken moeten geen rechtstreeks contact maken met de grond. Pallets zijn daar heel geschikt voor, omdat ze ook zorgen voor goede ventilatie onder het hout.

Houten schuur met bijl en hakblok ervoor

Houd het hout droog totdat je het gaat gebruiken

Het hout moet goed worden geventileerd. Er zit namelijk veel water in dat moet verdampen. Vooral op het zuiden lukt dat goed met veel zon en warmte. Hoe droger het hout, des te minder energie er nodig is voor de verdamping van het resterende water en des te minder energie er door de schoorsteen verdwijnt. Je stookt dan dus efficiënter. Zorg ook voor een beetje afstand tussen de houtblokken. Ze zeggen wel eens dat er een muisje tussen de blokken door zou moeten kunnen lopen.

Goed gedroogd hout moet worden opgeslagen op een droge en luchtige plaats voordat het echt herfst wordt of in ieder geval goed worden afgedekt bij opslag buiten.

Vochtig hout kun je beter niet binnen bewaren

Als je vochtig hout binnen opslaat, ontstaat er al snel schimmel en zal het hout heel slecht drogen. Bovendien kan dit bijdragen aan een slecht binnenklimaat en kun je ongenode gasten in huis halen die in de houtblokken wonen.

Daarom is het belangrijk om het hout te drogen:

Volgens de Noorse norm voor brandhout zijn houtblokken met een vochtgehalte van minder dan 20% droog genoeg om te verbranden. Een hoger vochtgehalte heeft een negatieve invloed op de verbranding in de houtkachel of haard of zorgt voor een lagere warmteafgifte. Ook mis je dan dat heerlijke geknisper waar iedereen zo dol op is. Bij een hoge vochtigheid is de kans namelijk groter dat er roetvorming optreedt in de verbrandingskamer en op de ruit.  

 

hand die een brandhout in de open haard legde

Zo kijk je of het hout goed droog is:

Je kunt het makkelijkst twee blokken tegen elkaar slaan. Droog hout geeft een heldere klank terwijl vochtig hout zorgt voor een kort en dof geluid. Een andere makkelijke test is om wat afwasmiddel en water aan het ene uiteinde aan te brengen en van de andere kant wat lucht in te blazen. Als er luchtbellen in het afwasmiddel ontstaan, is het hout droog. De reden hiervoor is dat de vezels in de lengterichting van het hout een soort “luchtkanaaltjes” vormen en ervoor zorgen dat het hout droogt door verdamping van water via de uiteinden.

Een derde en misschien wat preciezere methode is het gebruik van een vochtigheidsmeter.

 

Meer weten over houtstook in je huis?

Lees meer over hoe een nieuwe haard het houtverbruik kan halveren.

 

Lees meer